Szkoła Podstawowa im. Bohaterów Września 1939 r. w Lisewie Malborskim

HISTORIA SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. BOHATERÓW WRZEŚNIA 1939 R. 

w Lisewie Malborskim

Szkoła Podstawowa w Lisewie rozpoczęła swoją działalność 1 września 1945 roku przy stanie 24 uczniów i jednego nauczyciela. Pierwszą nauczycielką była Narcyza Hałajska, po której w listopadzie 1945 roku kierownictwo szkoły objął Józef Rembowski, późniejszy kierownik Wydziału Oświaty Powiatowej Rady Narodowej w Malborku, a następnie pracownik naukowy Uniwersytetu Gdańskiego.

W pierwszych miesiącach nauka odbywała się w budynku prywatnym, gdyż poniemiecki budynek szkolny był zajęty przez radzieckie władze wojskowe. Naukę w budynku szkolnym rozpoczęto 10 listopada 1945 roku.

Do grudnia 1945 roku przybyło 38 uczniów, a rok szkolny 1946/47 rozpoczęto przy stanie 103 uczniów w siedmiu oddziałach. Pracowało czterech nauczycieli, a nauka odbywała się w klasach łączonych przy czym w związku ze wzrostem liczby dzieci 1 stycznia 1946 roku utworzono 6 oddziałów. W roku szkolnym 1948/49 było już 7 oddziałów i szkoła realizowała program szkoły powszechnej zgodnie z założeniami reformy oświatowej.

Budynek szkolny po wojnie był zdewastowany, ławki, tablice i pomoce zniszczone, brak szyb w oknach i zamków w drzwiach. Wspólną pracą nauczycieli i ludności lokalnej dążono do odbudowy szkoły ze zniszczeń.

Budynek uprzednio istniejący o kubaturze 3217 m³ składał się z części szkolnej, w której mieściło się 6 izb lekcyjnych z pokojem nauczycielskim i kancelarią na poddaszu oraz na parterze z trzypokojowego mieszkania dla kierownika szkoły.

Spośród pierwszych nauczycieli, którzy podjęli pracę w latach 40. i 50. i najdłużej pozostawali wierni szkole wymienić należy: Józefa Rembowskiego, Alfonsa Reichla, Magdalenę Pieczyńską, Janinę Reichel, Krystynę Zbrzeźną, Kazimierza Szarzyńskiego oraz Martę Grabską.

W 1950 roku kierownictwo szkoły objął A. Reichel, którego naczelnym zadaniem było staranie się o rozbudowę budynku szkolnego, gdyż w dotychczasowym budynku było zbyt ciasno. Nie zapewniał on odpowiednich warunków do pracy z dziećmi – do szkoły uczęszczało wówczas 203 uczniów, a w roku szkolnym 1958/59 było ich już 235. Naukę prowadzono na dwie zmiany, niektóre klasy były równorzędne.

Wobec trudnych warunków lokalowych podjęto decyzję o remoncie kapitalnym i rozbudowie szkoły. W roku 1959 ukończono budowę nowego skrzydła szkoły o kubaturze 3536 m³. Dwie izby lekcyjne starego budynku przerobiono na dwa mieszkania, a nad mieszkaniem kierownika dobudowano piętro i w ten sposób uzyskano cztery mieszkania dla nauczycieli. Budynek wyposażono w instalację wodno – kanalizacyjną, elektryczną, centralnego ogrzewania i telefoniczną.

W pierwszych latach istnienia szkoła dysponowała tradycyjnymi ławkami oraz szafami do przechowywania pomocy. Dopiero w latach 1960 – 1970 zaczęto wycofywać wysłużone ławki i zastępować je stolikami i krzesłami, natomiast szafy przerabiano na meblościanki. Częściowo przeróbki dokonywał nauczyciel zajęć praktyczno – technicznych z pomocą palacza, a resztę zlecono miejscowemu stolarzowi. Już w latach 1960 – 1970 placówka wyróżniała się dobrym wyposażeniem spośród wszystkich szkół na terenie gminy. Jednym z powodów był fakt, że kilku nauczycieli pełniło funkcję kierowników Powiatowych Ognisk Metodycznych w Malborku, między innymi: Marta Grabska – nauczycielka historii, Kazimierz Szarzyński – nauczyciel fizyki, Janina Reichel – nauczycielka matematyki, Krystyna Zbrzeźna – nauczycielka biologii i stąd powstające klasopracownie były jako wzorcowe w powiecie.

W roku 1968 zmarł kierownik Alfons Reichel. Jego funkcję objął dotychczasowy nauczyciel szkoły Kazimierz Szarzyński, kontynuując starania o rozbudowę szkoły. Niestety zablokowane one zostały za sprawą nowego podziału administracyjnego kraju. Lisewo przeszło administracyjnie do województwa elbląskiego – powstała nowa administracja szkolna i zmienili się gminni dyrektorzy szkół. W 1974 roku po Kazimierzu Szarzyńskim funkcję dyrektora pełnili kolejno: Jan Skorupa (pół roku), Zbigniew Kasprzycki (rok), Edward Ewkiewicz (rok),  Władysław Nacel (siedem lat) oraz Krzysztof Jezierski (jeden rok).

W 1974 roku powołano Zbiorczą Szkołę Gminną w Lisewie, do której obwodu należały: Szkoła Podstawowa w Lichnowach, Szkoła podstawowa w Szymankowie, Przedszkole w Lisewie, Przedszkole w Lichnowach. Podstawą do utworzenia Zbiorczej Szkoły Gminnej w Lisewie było Orzeczenie w sprawie organizacji Zbiorczej Szkoły Gminnej w Lisewie wydane przez Wydział Oświaty i Wychowania w Malborku z dnia 10 lipca 1974 roku. Na mocy tego orzeczenia do szkoły w Lisewie uczęszczały dzieci podlegające obowiązkowi szkolnemu zamieszkujące Lisewo i PGR Boręty I, uczniowie klas IV – VIII z Punktu Filialnego w Borętach, do którego przydzielone były Boręty wieś i Boręty PGR II i III. Na terenie wsi w 1975 r. wybudowano dom dla czterech rodzin nauczycielskich. Szkoła zabezpieczała w ten sposób mieszkania dla 10 rodzin nauczycielskich, co ma wpływ na stabilność kadry nauczycielskiej.

Od roku 1974/75 utworzono przy szkole oddziały przedszkolne. Było to zgodne z podjętą przez Sejm uchwałą w sprawie systemu edukacji narodowej z dnia 13 października 1973 roku. Przedszkole istniało do roku 1995.

 W roku szkolnym 1974/75 zakupiono najwięcej pomocy w ciągu jednego roku - za sumę 310 tys. zł. Pomoce te i sprzęt przeznaczono przede wszystkim do wyposażenia klas nauczania początkowego. Zakupiono wówczas meblościanki, stoliki uczniowskie, krzesła, wykładziny podłogowe, zasłony i firany. W 1980 roku w nowy sprzęt zostały wyposażone następne dwie klasy. W kolejnych latach w miarę potrzeb i środków finansowych wymieniano sprzęt w innych klasach.

Sporą ilość pomocy naukowych wykonali sami nauczyciele, np. bryły geometryczne do nauczania matematyki, różnego rodzaju plansze; modele prądnicy do nauczania fizyki, przyrząd do rozchodzenia się fal elektromagnetycznych; do chemii – audiometr, przyrząd do otrzymywania wodoru, dwutlenku siarki; do biologii - plansze, zielniki; do języka polskiego - plansze ortograficzne. Sprzęt do zajęć wychowania fizycznego był bardzo ubogi aż do 1996 roku, ze względu na brak sali gimnastycznej.

Liczba dzieci w szkole sukcesywnie wzrastała. W latach siedemdziesiątych w szkole było najwięcej uczęszczających (367). W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych zauważa się stabilizację liczby uczniów, która wahała się od 312 do 326 uczniów w roku. W roku 1975/76 (podobnie jak w latach dziewięćdziesiątych) było najwięcej oddziałów klasowych -  16 (nie licząc oddziałów przedszkolnych).

Do tradycji szkoły w latach siedemdziesiątych należał Uniwersytet dla Rodziców organizowany przez Towarzystwo Wiedzy Powszechnej w Elblągu. Był on jedną z form upowszechniania wiedzy pedagogicznej wśród rodziców.

Omawiana problematyka koncentrowała się wokół grup tematycznych związanych z rozwojem psychofizycznym dzieci i młodzieży. Omawiano głównie problemy dziecka w wieku szkolnym i wpływ dojrzałości szkolnej na przebieg nauki oraz powstające trudności i możliwości ich przezwyciężania a także występujące deficyty w rozwoju psychofizycznym i możliwości ich korygowania. Podjęto również problemy młodzieży trudnej oraz przyczyny i objawy trudności wychowawczych, zapoznając słuchaczy z podstawowymi zadaniami i metodami wychowania w rodzinie oraz objawami patologii w rodzinie.

W 1984 roku ostatni gminny dyrektor Krzysztof Jezierski został powołany na stanowisko inspektora szkolnego w gminie Lichnowy. Nowym Dyrektorem został Stanisław Ostrowski, były zastępca Gminnego Dyrektora Szkoły w Kończewicach. Tego samego roku Rada Pedagogiczna podjęła uchwałę o rozpoczęciu kampanii nadania szkole imienia i zdobycia praw do posiadania sztandaru i godła. Wysiłki te zakończyły się sukcesem i od września 1986 roku szkoła nosi imię ,,Bohaterów Września 1939 roku".

W 1989 z powodu małej ilości dzieci uczęszczających do punktów filialnych zlikwidowano je, a wszystkie dzieci z całego obwodu szkolnego przeszły do Szkoły Podstawowej w Lisewie.

We wrześniu 1992 roku dyrektorem szkoły została Anna Marzyńska, która tę funkcję pełniła do 2002 roku.

W 1995 roku zlikwidowano Przedszkole w Lisewie, a oddziały przedszkolne przeszły pod nadzór szkoły. Po zlikwidowaniu przedszkola cały szkolny księgozbiór przeniesiono do drugiego budynku, uzyskując w ten sposób większą powierzchnię. W tym samym roku zlikwidowano bibliotekę publiczną działającą na terenie Lisewa i połączono ją z biblioteką szkolną, która pełniła rolę Biblioteki Szkolno Publicznej.

7 kwietnia 1997 roku miało miejsce otwarcie długo wyczekiwanej sali gimnastycznej. Był to dzień bardzo ważny zarówno dla nauczycieli jak i dla dzieci i ich rodziców. Przy sali gimnastycznej powstał magazynek na sprzęt, pokój nauczycielski, szatnie dla dziewcząt i chłopców z umywalkami i natryskami.

Dnia 5 marca 1999 roku Uchwałą nr 4/52/99 Rady Gminy Lichnowy przekształcono Szkołę Podstawową w Lisewie Malborskim w Zespół Szkół, w skład którego weszła sześcioletnia Szkoła Podstawowa i Gimnazjum. Zespół Szkół w Lisewie Malborskim rozpoczął swą działalność 1 września 1999 roku.

Wychodząc naprzeciw reformie utworzono w szkole pierwszą salę komputerową z 10 komputerami z wejściem do Internetu. Zadania te zrealizowano dzięki pomocy finansowej Fundacji Bankowej im. L. Kronenberga z Warszawy oraz dofinansowania Zarządu Gminy. W roku szkolnym 1999/2000 dokupiono kolejnych 10 komputerów dzięki dofinansowaniu z Ministerstwa Edukacji Narodowej.

Po przejściu na emeryturę wóczesnej dyrektor Anny Marzyńskiej kierownictwo szkołą objął Franciszek Portjanko. Pełnił funkcję dyrektora zespołu szkół w latach 2002–2007. Jego kadencja zapisała się jako okres intensywnych działań na rzecz poprawy warunków nauki i pracy w placówkach oświatowych.

Wśród najważniejszych osiągnięć warto wymienić przeprowadzenie kapitalnego remontu sanitariatów oraz pomieszczeń obsługi, odnowienie pokoju nauczycielskiego, adaptację dawnego mieszkania nauczycielskiego na potrzeby szkoły, a także modernizację sekretariatu. Inwestując w rozwój infrastruktury, równocześnie stawiał na ludzi — jako pierwszy dyrektor zatrudnił w szkole pedagoga oraz nauczyciela historii, a także wspierał nauczycieli w procesie awansu zawodowego.

Szczególną wagę przykładał do profilaktyki zdrowotnej uczniów, wprowadzając na nowo do planu lekcji zajęcia gimnastyki korekcyjnej w celu niwelowania wad postawy. Dbał także o otoczenie szkoły — we współpracy z jednostką wojskową w Tczewie zorganizował prace porządkowe na terenie szkoły, w tym usunięcie zagrażającego drzewostanu.

Jego następcą w roku 2007 został Maciej Dunajski. Piętnastoletnia kadencja nowego dyrektora wyraźnie zapisała się na w historii szkoły. W tym czasie prowadził on działalność administracyjną, organizacyjną i inwestycyjną, koordynując bieżące funkcjonowanie obu placówek (do likwidacji gimnazjów), a następnie szkoły podstawowej.

W zakresie zarządzania szkołą wprowadził zmiany organizacyjne, takie jak powołanie stanowiska wicedyrektora oraz funkcji Rzecznika Praw Ucznia. Szkoła wdrożyła również ocenianie kształtujące jako element systemu oceniania wewnętrznego.

W obszarze infrastruktury przeprowadzono szereg inwestycji i remontów. Zaadaptowano pomieszczenia mieszkalne na potrzeby administracyjne szkoły: utworzono gabinet dyrektora, wicedyrektora oraz sekretariat. Jedno z mieszkań przeznaczono na nową bibliotekę, która została przeniesiona z tzw. „małej szkoły”. Przeniesiono również pokój nauczycielski oraz zmodernizowano szatnię.

W 2014 roku rozbudowano tzw. mały budynek szkoły – powstało poddasze użytkowe, w którym ulokowano trzy duże sale lekcyjne oraz pomieszczenia dla księgowości, logopedy i pielęgniarki. Zmodernizowano kotłownię, utworzono pracownię komputerową i chemiczną. Przeprowadzono również remonty korytarzy – wymieniono stolarkę drzwiową, położono nowe podłogi i zastosowano nowe wykończenia ścian. Teren szkoły został ogrodzony, a w budynku zainstalowano system monitoringu. W sali gimnastycznej zamontowano kosze do gry w koszykówkę oraz sukcesywnie doposażano obiekt w sprzęt sportowy.

W obszarze wychowawczym i społecznym szkoła realizowała działania o charakterze pomocowym i charytatywnym, m.in. akcje wsparcia dla dzieci chorych („Wbijamy dla Alana”), rodzin dotkniętych kryzysami losowymi oraz dla dzieci uchodźców w Ukrainy.

W 2014 roku na terenie szkoły powołano do życia Uczniowski Klub Sportowy (UKS Lisewo), który umożliwił uczniom uczestnictwo w dodatkowych zajęciach gry w bilard. Współpracowano również z klubem Unia Tczew, w ramach którego prowadzone były m.in. zajęcia z wioślarstwa. Uczniowie szkoły brali udział w licznych zawodach i konkursach, w tym na szczeblu ogólnopolskim.

Szkoła uczestniczyła w projektach i programach finansowanych ze środków krajowych i zewnętrznych, takich jak: Laboratoria Przyszłości, Aktywna Tablica, Nowe Horyzonty Edukacji Filmowej, Radosna Szkoła, Zachowaj trzeźwy umysł, Nice English, Pomorskie – dobry kurs na edukację, Edukacja bez porażek. Współpracowano także z firmami i instytucjami – m.in. Henkel (projekt „Za oknami zielone ogrody”), Danone („Masz pomysł - podziel się posiłkiem”) oraz Eaton, który współfinansował rozwój pracowni komputerowej.

Dzięki współpracy z organizacjami pozarządowymi - w szczególności ze współtworzonym przez Macieja Dunajskiego lisewskim Stowarzyszeniem WitaLis - uczniowie szkoły uczestniczyli w projektach edukacyjnych i rozwijających kompetencje społeczne, takich jak np. zaŻuławialnia, Spotkajmy się w (między)czasie, Polski - most między ludźmi, Młodzi Ambasadorowie Wielokulturowej Gminy Lichnowy, Żuławy na Warsztat!, EKOferment, StreetArt na warsztat!. W ramach działalności Klubu Obywatelskiego organizowano wydarzenia takie jak gry terenowe, debaty oksfordzkie, warsztaty oraz akcje społeczne – m.in. malowanie przystanków, wykonywanie przypinek i toreb materiałowych, czy zadrzewianie terenu szkoły. Jednym z efektów tych działań było uczestnictwo szkoły w wielu programach i kampaniach promujących dobre praktyki realizowane w ramach edukacji formalnej i nieformalnej. W tym zakresie szkoła współpracowała m.in. z Centrum Edukacji Obywatelskiej, Narodowym Centrum Kultury, Narodowym Instytutem Dziedzictwa, Polsko-Amerykańską Fundacją Wolności czy Fundacją Stocznia.

Szkoła rozwijała również współpracę z rodzicami. Odbywały się spotkania w ramach programu „Szkoła dla Rodziców”, wspierające relacje dom-szkoła oraz edukację wychowawczą. 

W okresie kierowania placówką przez Macieja Dunajskiego prowadzono działania w zakresie rozwoju oferty edukacyjnej, w tym kół zainteresowań i zajęć dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Uczniowie uczestniczyli w konkursach z różnych dziedzin, zawodach sportowych, programach edukacyjnych oraz inicjatywach o charakterze obywatelskim i społecznym.

We wrześniu 2022 roku stanowisko dyrektora szkoły objął Patryk Dobrzyński. Jego kadencja trwa do dziś, a podejmowane przez niego działania cechuje zaangażowanie oraz troska o harmonijny rozwój szkoły. Dyrektor dąży do tworzenia przyjaznego i nowoczesnego środowiska edukacyjnego, wspierającego zarówno uczniów jak i nauczycieli. Podejmowane inicjatywy stanowią również odpowiedź na potrzeby rodziców, co wzmacnia oraz buduje wspólnotę szkolną.